پای فیلترینگ به کانادا رسید
تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۲۰۱۳۶
آدمی هر جا که متولد شده باشد یا هر جا که زندگی کند از محدودیت و محدود شدن خوشش نمیآید. حتی اگر این محدودیت، منع کوچکی مثل رد نشدن از چراغ قرمز باشد. اما این محدودیتها زمانی بازتاب بیشتری پیدا میکند که انسان را از چیزی دور کند که به آن وابسته است.
فیلترینگ بسترهای مختلف فضای مجازی مسئله تازهای در جهان نیست و یکی از همین محدودیتهایی است که به مذاق خیلیها خوش نمیآید، اما امروزه از آسیای شرقی گرفته تا چند قاره آن طرفتر در کشور کانادا، مردم با این قوانین مواجهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
محدودیتی به وسعت دو نیمکره
در قرن بیست و یک که عصر ارتباطات و اطلاع رسانی است، این حوزه با چالشها و تغییراتی روبرو شده است. ارتباطات و اطلاع رسانی قرنها پیش از پیک و نامهرسانی توسط سوارکاران شروع شد و امروز یک خبر در کمتر از یک ساعت، به دست میلیونها نفر میرسد.
عصری که هرکس با توجه به قدرتی که در دست دارد میتواند با یک تصمیم خود مسائل گستردهای را دستخوش تغییر کند. از «ایلان ماسک» صاحب ۳۰ درصد از سهام کارخانه تسلا که میتواند با توییتی باعث بالا و پایین شدن قیمت این کمپانی شود گرفته تا «جاستین ترودو» نخستوزیر کانادا که مدتی قبل با یک نطقخوانی باعث فیلترینگ شبکههای خبری بینالمللی در کانادا شد.
محدودیت و فیلترینگ در هر کشوری ممکن است اتفاق بیفتد. از همسایههای کنار گوشمان گرفته تا آن سوی دنیا، نیم کرهجنوبی و طرف دیگر نصفالنهار مبدا! عراق، ترکیه، امارات و ترکمنستان کشورهای همسایه ما هستند که «واتساپ» در آنها فیلتر است و این فقط مثال کوچکی از سایه گسترده فیلترینگ در جهان است.
پای فیلترینگ به کانادا رسید
امروزه هر کشوری با توجه به سیاستها و اقتضائات خود، محدودیتهایی برای دسترسی به اینترنت اعمال میکند. جدیدترین فیلترینگی که سر و صدای زیادی به راه انداخته و توجهها را به سمت خود جلب کرده، فیلتر شدن اخبار و پیچهای خبری بینالمللی در کانادا است.
کانادایی که توزیع کننده و عرضه کننده وی پی ان در دنیا شناخته میشود و درآمد زیادی از این راه به جیب میزند، کشوری که سرورهای پرقدرت و قویاش ابزاری برای کسانی است که با فیلترینگ سر و کار دارند و میخواهند آن را دور بزنند، حالا خودش فیلترینگ به راه انداخته است.
این کشور که سالانه مهاجران زیادی از سراسر دنیا میپذیرد و به عنوان پرچمدار کشورهای مهاجرپذیر شناخته میشود، به تازگی اعلام کرده که تا سال ۲۰۲۵ حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر مهاجر میپذیرد.
مهاجرانی که شاید یکی از دلایل آنها برای ترک وطن و انتخاب کانادا دسترسی بی قید و شرط به بستر اینترنت بوده است، حالا در کشور جدید خود فیلترینگ جدیدی را روی بسترها و شبکههای خبری مانند «نیویورک تایمز»، «واشنگتن پست»، «سیانان»، «گاردین» تجربه میکنند.
کاناداییها یا افراد مقیم این کشور وقتی در پلتفرمهای مجازی وارد صفحه خبری سیانان یا هر پایگاه خبری دیگری میشوند با نوشته «مردم کانادا امکان مشاهده این صفحه را ندارند» مواجه خواهند شد.
«متا» دست پیش گرفت!
ماجرا از این قرار است که دولت کانادا اعلام کرد شبکههای اجتماعی مانند «اینستاگرام» باید بابت اینکه اخبار و محتویات تولیدی آنها بازدید بالایی دارند مبلغی را بپردازند، چرا که این بازدید سود زیادی را برای آنان به همراه دارد. مسئولان کانادایی علت این تصمیم خود را ضرر رساندن این شبکههای پر بازدید به رسانههای محلی و سنتی کانادا عنوان کردند.
جالب آن بود که در این وضعیت شرکت متا دست پیش گرفت تا پس نیفتد. این شرکت پیش از آنکه دولت کانادا محدودیتها را اعمال کند، خودش دست به کار شد و دسترسی کاربران کانادایی به اخبار را سلب کرد. همین موضوع باعث ایجاد مشکلات و حاشیههای جدیدی شد و ابعاد جدیدی از وقایع را پیش کشید.
چند روز بعد از اعمال محدودیتها توسط متا، آتش سوزیهای گستردهای در کانادا اتفاق افتاد. به دنبال آتش سوزیهای وسیع و عدم اطلاع رسانی درباره آن، برخی شهروندان اهل «یلونایف» به رسانههای داخلی شکایت کردند. چرا که ممنوعیت و محدودیت دسترسی آنها به پلتفرمهای خبری مانع به اشتراک گذاری اخبار مربوط به آتش سوزی شده است.
پس از این ماجرا وزیر میراث فرهنگی کانادا با انتشار مطلبی از متا خواست که ممنوعیت را لغو کند و همچنین وزیر حمل و نقل این کشور اعلام کرد که این ممنوعیت به معنای عدم دسترسی مردم به اطلاعات مهم است.
به دنبال شکایتهای ریز و درشت مردم کانادا، ترودو در یک کنفرانس خبری پشت تریبون رفت و بدون آنکه بگوید جرقه این ماجرا از ابتدا توسط دولت زده شد، گفت: «شرکت متا منفعتش برایش مهمتر از جان انسانها است.»
به نظر میرسید ترودو سعی کرد نقش دولتش را در این ماجرا پنهان کند و شرکت متا را مسبب این محدودیت نشان دهد. بعد از این اظهارات، لجبازیها بالا گرفت و متا اعلام کرد که این شرایط ادامه خواهد داشت و کاناداییها مجبورند صرفاً از خبرگزاریهای دولتی اخبار را دنبال کنند.
این فیلترینگ، واکنشهای زیادی را به دنبال داشت، به ویژه از سوی مهاجران که احتمالاً در کشور خودشان طعم فیلتر شدن نرمافزارهای مختلف را چشیدهاند و حالا در کشور میزبان نیز باید آن را دوباره تجربه کنند. ایرانیان مقیم کانادا نیز با انتشار کلیپهایی به این فیلترینگ اعتراض کردند، آن را به سخره گرفتند و میگویند به دنبال فیلترشکن خوب هستند و از مخاطبان خود خواستند چند نرمافزار خوب به آنها معرفی کنند!
تاریخ نشان میدهد بشر به مرور به شرایطی که در آن حضور دارد عادت میکند و خود را نسبت به آن وفق میدهد. این روزها فیلترینگ یکی از این مواردی است که انسان امروزی در هر جامعهای ناچار است با آن مواجه شود و در این مواجهه یا قانون و شرایط موجود را قبول میکند؛ یا به دنبال راه حلهای مختلف برای دور زدن قانون میگردد.
با همه اینها روشن است که فیلتر و فیلترشکن دو عضو جدانشدنی از یکدیگر هستند. میتوان ادعا کرد هر جا که اینترنت باشد، کمابیش فیلترینگ بر سر راه میآید و هر جا فیلترینگ باشد، سر و کله فیلترشکن هم پیدا میشود. البته این قاره و آن قاره هم ندارد؛ استفاده از فیلترشکن غیر قانونی است، جرم محسوب میشود و برخورد قانونی به همراه دارد.
در ماجرای اخیر در کانادا هم باید منتظر ماند و دید ترودو نخست وزیر این کشور میتواند دلخوری شرکت متا را برطرف کند و دسترسی کاناداییها به اخبار در پلتفرمهای محبوب را باز پس بگیرد یا لج و لجبازی میان این دو ادامه خواهد داشت و کاناداییها هم به جمع مصرفکنندگان دائمی و پروپاقرص فیلترشکن در دنیا اضافه خواهند شد؟!
منبع : مهر
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: فضای مجازی کانادا کانادایی ها محدودیت ها شرکت متا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۲۰۱۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلتر شکست خورد / حضور بیش از 40 میلیون ایرانی در اینستاگرام
به گزارش صدای ایران از اعتماد، گزارشهای غیررسمی میگویند بیش از ۴۰ میلیون ایرانی کاربر اینستاگرام هستند و این شبکه، پرمخاطبترین شبکه اجتماعی در ایران است. یافتههای دیتاک نشان میدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ میلیون اکانت پابلیک ایرانی در اینستاگرام ۴۵۰ میلیون پست منتشر شده و کاربران ایرانی در هر ثانیه بیش از ۲۵ هزار بار پستهای اینستاگرام را میبینند.
اينستاگرام از همان آغاز راهاندازياش در سال ۲۰۱۰ براي همه مردم در هرجاي جهان شبكه اجتماعي جذابي بود اما جذابيت ويژهاش را در ايران مديون يك چيز بود: فيسبوك كه يكي از بزرگترين فضاهاي اجتماع مجازي ايرانيان بود، فيلتر بود و مسدودنبودن اينستاگرام خيلي زود كاربران ايراني را از فيسبوك بيرون كشيد. البته اينستاگرام هم سالها بعد فيلتر شد اما وقتي كه ديگر قاعده بازي عوض شده بود. اينستاگرام آنقدر در زيست روزمره مردم ايران جا گرفته بود كه با فيلترشدنش هم كسي جايي نرفت؛ ماندند و پس گرفتند.
گزارشهاي غيررسمي ميگويند بيش از ۴۰ ميليون ايراني كاربر اينستاگرام هستند و اين شبكه، پرمخاطبترين شبكه اجتماعي در ايران است. مداراي مسدودكنندگان اينترنت در ايران با اين شبكه اجتماعي بسيار بيشتر از شبكههاي اجتماعي بود. در حالي كه ديگر شبكههاي اجتماعي با مسدودسازي و فيلترينگ دولتي مواجه بودند، اينستاگرام تا سالهاي اخير يكي از آخرين شبكههاي اجتماعي بينالمللي بدون فيلتر در ايران بود و حتي مدتي صحبت از «فيلترينگ هوشمند» آن بود اما بالاخره در انتهاي شهريور ۱۴۰۱ و به دنبال اعتراضات به مرگ مهسا اميني، اينستاگرام هم فيلتر شد.
اين اتفاق درست زماني رخ داد كه اينستاگرام فراتر از يك شبكه اجتماعي، تبديل به پلتفرمي درآمدزا براي هزاران كسبوكار ايراني شده بود و كسبوكارهاي خانگي زيادي هم بر روي اين پلتفرم شكل گرفته بود. بر اساس گزارشي كه استارتاپ پادرو در سال ۱۴۰۱ منتشر كرد، شهريور ۱۴۰۱، قبل از فيلترشدن اينستاگرام، حدود ۶۳۰ هزار فروشگاه فعال اينستاگرامي وجود داشت كه بيش از نيمي از آنها تا ماهها بعد هم نتوانستند كسبوكار خود را دوباره فعال كنند.
برخلاف كانالهاي تبليغاتي سنتي كه اغلب نيازمند سرمايهگذاري زيادي بودند و بازگشت سرمايه در آنها نامشخص بود، اينستاگرام به كسبوكارها امكان ميداد با كمترين هزينه، محصولات و خدمات خود را به صورت بصري به مخاطبان هدف ارايه دهند. علاوه بر اين، الگوريتم اينستاگرام كه محتواي تصويري را بر اساس ميزان درگيري كاربران اولويتبندي ميكرد، به كسبوكارها امكان ميداد تا ديدهشدن خود را بر اساس كيفيت و جذابيت پستهايشان افزايش دهند. اين قابليتها، تحولي اساسي بود كه زمين بازي را بين برندهاي شناختهشده و تازهواردها هموارتر ميكرد.
با اين حال، هيچكدام از اينها مسوولان را متقاعد نكرد كه دست از فيلتركردن پركاربرترين شبكه اجتماعي در ايران بردارند. از آن سو، كاربران بودند كه رفتار متفاوتي از خود نشان دادند. كمي كه محدوديتهاي اينترنتي روزهاي اعتراض كمتر شد، كاربران با فيلترشكن به اين شبكه اجتماعي بازگشتند. در گزارشي كه موسسه پژوهشي ديتاك در مورد ميزان فعاليت كاربران ايراني در اينستاگرام منتشر كرده، آمده است: «بسياري از كاربران ايراني تصور داشتند با فيلترينگ اينستاگرام، اين شبكه اجتماعي نيز همچون فيسبوك از ردهبندي شبكههاي اجتماعي پرطرفدار ايراني خارج ميشود؛ اما دادههاي ديتاك نشان ميدهد كه پس از اعتراضات ،حجم محتواي عمومي اين بستر به مرور افزايش يافت.»
يافتههاي ديتاك نشان ميدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ ميليون اكانت پابليك ايراني در اينستاگرام ۴۵۰ ميليون پست منتشر شده و كاربران ايراني در هر ثانيه بيش از ۲۵ هزار بار پستهاي اينستاگرام را ميبينند.
در گفتوگوهاي روزمره ايرانيان، توييتر فضايي سياسيتر تلقي ميشود و اينستاگرام را بيشتر شبكهاي «زرد» مينامند اما كاربران اينستاگرام، بهخصوص كمسنوسالترها، ميگويند اينطور نيست كه اينستاگرام فقط براي سرگرمي باشد. دلارام، دانشآموز سال يازدهم متوسطه كه صفحهاي با ۳۰ هزار دنبالكننده در اينستاگرام دارد، ميگويد: «اينستاگرام خيلي بزرگ است. همهجور محتوايي هم تويش پيدا ميشود. به خودتان بستگي دارد كه چه كساني را دنبال كنيد. همين اينستاگرام به خود من چيزهايي ياد داده كه 10سال ديگر مدرسه بهم ياد نميداد. چرت و آشغال هم كم نيست توش ولي ميتوانيد انتخاب كنيد چي را دنبال ميكنيد.»
او درباره تأثير فيلترشدن اين شبكه اجتماعي معتقد است: «اولش كه فيلتر كردند و اينترنت را بستند، مخاطباي همه ريزش كرد ولي الآن از قبل فيلتر هم رشد پيج من بيشتر بوده. الآن بيشتر براي دسترسي به برنامههاي فيلترنشده مثل اپهاي بانكي به دردسر ميافتيم تا برنامههاي فيلترشده. ديگه فيلترشكنها ۲۴ ساعته روشنه.»
با اين حال، فيلترينگ اين شبكه اجتماعي چندان بياثر نبوده است. پريسا، ۲۱ساله و صاحب كسبوكاري اينستاگرامي، درباره وضعيتش ميگويد: «شرايط بسيار سختي براي من و كسبوكارم بود. اينستاگرام پلتفرم مهمي براي آدمهايي مثل من است تا به مشتري دسترسي پيدا كنيم. وقتي كه دولت اينستاگرام را فيلتر كرد، ضربه بزرگي به من وارد شد. اول فكر كردم ممكن است يك اختلال موقتي باشد اما فيلترينگ چندسال طول كشيده است و در اين مدت فروش من بهشدت كاهش يافته است. اين فوقالعاده خستهكننده است.»
پريسا ادامه ميدهد: «فيلترينگ من را مجبور كرده است كه از كاربرانم بخواهم به پلتفرمهاي داخلي مثل روبيكا و ايتا بيايند اما كلي سر اين فحش خوردهام و كمتر از پنج درصد مشتريانم حاضر شدهاند در كانال روبيكا عضو بشوند. به نظرم دولت دارد كسبوكارهاي كوچك را خفه ميكند.»
او همچنان اميدوار است كه مسوولان در سياست فيلترينگ تجديدنظر كنند. «اين كار به كسبوكارها آسيب ميزند. روياي من اين است كه كسبوكار كوچكم را بينالمللي كنم اما اين فيلترهاي فعلي اين كار را بسيار دشوار ميكنند. تنها كاري كه ميتوانم انجام دهم اين است كه تا جايي كه ميتوانم خود را تطبيق دهم و به استقامت ادامه دهم.»
عدهاي هم از سياسيشدن اينستاگرام گلايه دارند و ميگويند اين كار «نميگذارد مثل بقيه مردم دنيا زندگي كنيم». علي، ۱۷ساله، در اين باره ميگويد: «اين فيلترينگ اينستاگرام ديگه واقعا ديوانهكننده شده! من نه سياسيام نه هيچي، فقط ميخوام زندگي كنم. همين الآن نصف عكسهاي اينستاگرام لود نميشود!»
او ميگويد اينستاگرام كلي محتواي مفيد براي بدنسازياش دارد اما بخش زيادي از آنها را از دست ميدهد. علي اضافه ميكند: «صادقانه بگويم، من واقعا برايم مهم نيست كه دلايل فيلترينگ چيست. من ميخواهم بهترين زندگي نوجوانيام را داشته باشم، اين را كسي ميفهمد؟ اين خيلي خواسته زيادي است كه بتوانيم به مسخرهبازيكردن و سلفيگرفتن خودمان بپردازيم؟» با همه اينها، وعده رفع فيلتر از اينستاگرام هميشه وعدهاي سر خرمن بوده است و هرگز محقق نشده است. كاربران هم سعي كردهاند خود را با شرايط جديد تطبيق دهند و حتي از مجهزبودن كاربران ايراني به فيلترشكن استفاده كنند و كار خود را در فضاهايي مثل يوتيوب كه امكان درآمدزايي سادهتري هم دارند، بسط بدهند و از آن طرف، تحريمها هم امكاناتي را براي نقد كردن درآمدهاي دلاري فراهم كرده است كه «يوتيوبرشدن» را آسانتر هم كرده است.